Shri Vitthal Birdev Temple
Pattan Kodoli
आरती श्री बिरदेवाची
जयदेव जयदेव जय श्री बिररायां । आरती ओवाळू तुज गारूडीया । जय ।।धृ. ।।
श्री शिववरदा सहाय्यक विष्णु हा तुझसी। सुवर्णकाया गंगा सुरवंती ऐशी।
अयोनीसंभव तिचे उदरी अवतरसी । नारद- पूरचे रानीं ख्यातीं तू करिशी। जय. ।। १ ।।
कोलागिरीत बाललीला दाविली । माता बालाई ती मोहोन गेली।
मायाण्णाचे संगे बकरी त्वां वळिली। मातुल दर्प हरोनी कामवती वरली ।। २ ।।
मुरगुंडीचे ठायी तप केले गहन । भेटीलागी विठ्ठल आले चालून।
ऐनापुरात करिती भक्त परीक्षण। भागिर्थी ही तुजला भेटे येऊन । जय. ।। ३ ।।
दुष्टा दंडुनि जोडीले भक्त अपार। कोडोलीचे ठायी राहसी साचार।
नारायण पुजारी, सोमा महालदार। प्रधान हैगडी, तुज बोत्या कटीकर । जय. ।।४।।
कल्लेश्वर देई तुज जागा निर्धारी। नारूग्राम पुढारी मिळून सत्वरी।
मंडप उभारणी करिताती चतुरी। खेलूभक्ताकरवी यात्रा भरविशी थोरी पवित्र ऐसे दुसरे न स्थान। जय. ।। ५ ।।
यवनी दिधली भूमी पुजाऱ्या दान । ऐसे चरित्र हे मोठे महिमान।
नरहरी विनवी बिरदेवा देई वरदान । जय. ।। ६ ।।
आरती विठूरायाची
जयदेव जयदेव जय विठू राया । भंडार भूषाण, कंबळी निशाण छतरी छाया ।। जय. जय. ।। धृ. ।।
द्वारकाधीशः श्रीकृष्ण मुरारी । विठ्ठल बिरापावर डुलती चवरी।
कोडोली नगरात महिमान भारी । अश्विन महिन्यात यात्रा तैयारी । जय. ।। १ ।।
बहुकष्ट भोगिले देवेंश्रीहरी । लेकी भागासाठी गेले दूरवरी।
नवखंड पृथ्वी धुंडोनी सारी। भक्तासाठी गेले खेलूच्या घरी । जय. ।। २ ।।
भावाचा भुकेला विनवितो भारी। खेलूबासी म्हणे घ्यावा पदरी।
अकरा महिने संसार करावा घरी । बाराव्या महिन्यात यात्रा तैयारी । जय. ।। ३ ।।
गुरूच्या वचनी खेलू हा भक्त। सीमोल्लंघन खेळोनी मार्ग क्रमित ।
येवोनी ठेपला कोडाली पर्यंत । विठ्ठल बिरापाची वाट पहात । जय. ।।४।।
खेलू भक्त म्हणे आपुल्या मनी । दुरोनी आलो रस्ता चालोनी ।
भेटी नाही दिली मजशी देवांनी । म्हणोनी बैसला दूर रूसनी । जय. ।।५।।
कन्नड भागाच्या दूध घागरी । बाशिंग आले ढोलगजरी ।
जन जत्रा आली सर्वंमानकरी । खडकाच्या माळाला रहिवास भारी । जय. ।। ६ ।।
सोमा पाचारोनी ग्रामपुढारी । घेवोनी आला भाणसघरी।
चाले समारंभ ढोलगजरी । येवोनी ठेपला देवमंदिरी । जय. ॥७॥
विठू बिरू म्हणे सर्व लोकांसी । समजावूनी आणा खेलू भक्तासी ।
जावा तुम्ही आता ढोलगजरेसी । येऊनी भेटेल तुम्हा सर्वांशी ।।८।।
खेलूस आणण्या ढोलांची दाटी । भक्त उधळती भंडारमुठी ।
समारंभ जाता खेलूच्या दृष्टी । संतोषे येवूनी सर्वांना भेटी । जय. ।। ९।।
पाच रोज कर्पूर पाजळील्या वाती । भागाई बंधूसी ओवाळी आरती ।
करा संसार येथूनी पुढती । नमो नारायण विठ्ठल बिरपती । जय. ।। १०।।
आरती गंगा सुरवंतीची
जयदेवी जयदेवी गंगा सुरवंता । आरती ओवाळू तुज बिरदेव माता । जय. ।। धृ. ।।
सीतेसम भूमीत जन्म घेऊनी । धृवाईत राजाची कन्या होऊनी ।
तारूण्यापर्यंत राज्यी राहूनी। निर्जन वन सेवी तू रत शिवध्यानी । जय. ।। १ ।।
निर्जन वनी तुंवा तप केले घोर। तपोबलाने झाले शंकर ।
उठ पुत्रवती म्हणता त्रिनेत्र । वचनात बांधीला तू उमावर । जय. ।। २।।
शिववराने तूज गर्भ राहीला। नारायण बंधूने छळीले तुजला ।
परी पाठीसी बिर राहिला । अयोनी संभव तुझे उदरी जन्माला। जय. ।। ३ ।।
बाळघातास्तव ये ती राजदूत। बिरदेवासी ते हिरावून नेत।
परी अंतरी तुझशी माहीत । बिरदेव नाही काळाला भीत। जय. ।। ४ ।।
वैराग्याची तू विशाल मूर्ती। बालबुद्धीने मी करीतो आरती ।
स्वीकारावी माते माझी ही भक्ती । आलो शरण मी दास तुज प्रती। जय. ।। ५ ।।
श्री बिरदेवाचे स्तोत्र
अनेका जन्र्मीचे दुरीत जायाचे जरी असे। कौंडिणेचे ठायी बिरपती भस्म करीतसे।
भक्तोद्धारासाठी बिरदेव अवतार प्रगटला। दयाबिरा आता सुरवरा पाव मजला ।। धृ ।।
बालपणी मातंगे बहु तुजलागी श्रमविले। तरी तुंवा त्यासी करूनी दया उद्धारीले ।
कृपावंता दीनदाता करतो नमस्कार तूजला। दयाबिरा ।।१।।
कोलागिरी नगराते अद्भुत लीला करूनिया। मुले क्रीडता सेवकांनी प्राणांत केला बडवोनिया।
ऐसे होता जन धावा तद्वत्प्राणा भरविला । दया, ।।२।।
भक्ताचियेसाठी करून मेषादी रक्षण। देह बहुकष्टोन संपन्न केले भक्तजन ।
भक्तीलागी तिष्टोन। प्रसन्न झालासी दयाळा। दयाबिरा ।।३।।
दुष्ट दैत्यांदी मर्दोनी बहुसंतासी रक्षिले । भक्तोद्धारासाठी क्षेत्र कोडोली पट्टण जोडीले।
ऐसी या स्थानालागी अद्भुत महीमा ठेविला। दयाबिरा ।। ४ ।।
लीलाचरित्र वर्णीता हर्ष झालासे ममचिता। बहु ऐसे वर्णीता अंत न लागी गुरूनाथा। दास विनवी बिरनाथा। द्यावी स्फूर्ती ऐसी मजला। दया बिरा. ।। ५ ।।
श्री बिरदेवाचा पाळणा
जो बाळा जो जो रे भंडार भूषणा । सविता नंदना नीज बिरराणा।
सुरवंती हालवी सोन्याचा पाळणा। निद्रा करी बाळा दुष्ट दहना । जो बाळा ॥धृ. ।।
बिरदेव अवतार कलीयुगाशी । वैशाख वद्य चतुर्थी दिवशी।
सूर्योदय होता निर्जन वनासी। सुरवंती पोटी आला जन्मासी । जो बाळा ।। १ ।।
सुरवंती पोटी जन्मला बाळ। दासीजेनींचा झालासे काळ।
रूप दाविले त्यांना विक्राळ। बेशुद्ध झाल्या दासी तात्काळ । जो बाळा ।। २ ।।
विक्राळ रूप गुप्त करून। बाळ मातेपुढे करी रूदन ।
पृथ्वीवर तेव्हा झाले शुभचिन्ह। बालक दर्शना आले मुनीजन । जो बाळा ।। ३।।
शुक्ल पक्षी जैसा चंद्र वाढत । तैसा बालक मोठा चालला होत।
मातेसी लीला दावी अद्भुत । द्वादश दिन होईपर्यंत । जो बाळा ।। ४ ।।
बारावे दिवशी नाम ठेवण्याशी । सुरवंती स्तुती करिता देवासी ।
प्रसन्न सुरवर झाले गंगेसी । सत्वर आले निर्जन वनाशी। जो बाळा ।। ५ ।।
बारावे दिवशी बारशाचा बहार । बांधती सोन्याचा पालक सुरवर ।
बालकाचे नाम ठेविले बिर । सुरवंतीसी झाला आनंद थोर।जो. ।।६।।
गंगेशी बोलती समस्त सुरवर । तव पुत्र करील दुष्ट संहार ।
भक्त लोकांचा करील उद्धार। त्रिभुवनी कीर्ती वाढेल अपार। जो ।। ७ ।।
सांगोनी देव गले स्वस्थानी। चौघेमातंग आले तेरावे दिनी ।
पालकासह बालक घेवोनी। वधण्यासी गेले महाअरण्यी। जो. ।। ८ ।।
पालकी असता गंगानंदन । दूत बालकास शस्त्र मारून।
वध तयाचा केला म्हणून विश्रांती बैसले दूर जाऊन । जो. ।। ९ ।।
पालकी खेळता सुरवंती सुत । चकीत झाले पाहूनी दूत।
अग्नी पेटवून टाकीला त्यात तात्काळ झाला अग्नी तो शांत । जो. ।। १० ।।
बिरदेवे विक्राळ रूप दाविले। पाहूनी दूत भयभित झाले ।
बिरदेवासी तेव्हा शरण आले । आज्ञा घेऊनी नगरासी गेले । जो. ।। ११ ।।
बालक वनी करीता रूदन । शिवपार्वती आले धावून ।
वटवृक्षासी पालक बांधून । मधू निर्मुनी गाठीले स्थान। जो. ।।१२।।
सप्त देवता फिरता वनी। वृक्षाशी पालक देखिला त्यांनी।
पालकासह बालक घेवोनी । स्तुती गात गेल्या आपुल्या स्थानी । जो. ॥१३।।
एकाई बालका केले पालन । बिरदेवे दृष्टांचे घेतले प्राण।
भक्त लोकांचे केले रक्षण । नारू गाव उपाशी बिरा देई वरदान। जो. ।। १४।।